การรับประทานของมันของทอดทั่วไปก็ทำให้เราได้ไขมันในปริมาณสูงพอแล้ว แต่อาหารอร่อยและขนมเด็กหลายอย่างก็มี “ไขมันทรานส์” เป็นส่วนประกอบ จึงทำให้เราหลีกเลี่ยงมันยากขึ้นไปอีก เพราะมันสามารถส่งผลเสียต่อสุขภาพเราได้มากกว่าการเป็นโรคอ้วน เรามาดูกันค่ะว่าอาหารประเภทไหนที่เราควรหลีกเลี่ยงบ้าง

กรดไขมันทรานส์คืออะไร
ประมาณ 100 ปีก่อน โลกเราเกิดกระแสการเปลี่ยนมาใช้น้ำมันพืชที่ไม่อิ่มตัวเพื่อสุขภาพ ด้วยความหวังว่าจะลดความเสี่ยงในการเกิดภาวะไขมันอุดตันเส้นเลือด แต่เนื่องจากมันเป็นไขมันไม่อิ่มตัว เมื่อวางเอาไว้ในอุณหภูมิห้องก็จะทำปฏิกริยากับอากาศทำให้เกิดกลิ่นเหม็นหืน หากจะนำไปแช่ในตู้เย็นก็เป็นไข นักเคมีชาวเยอรมัน Wilhelm Normann จึงได้ทำการปรับโครงสร้างของไขมันเพื่อให้น้ำมันเป็นของแข็งในอุณหภูมิห้องหรือที่เรียกว่า กระบวนการไฮโดรจีเนชั่น (Hydrogenation) โดยการเติมไฮโดรเจน (Partially hydrogenated oil) และวิตามินอีลงไปเพื่อลดกลิ่นเหม็นหืนและทำให้มีอายุได้นานขึ้น จนได้ ‘เนยเทียม’ (Margarine) ขึ้นมา ผู้คนส่วนใหญ่เชื่อกันว่าไขมันพืชดีต่อร่างกายมากกว่าเลยหันมาบริโภคกันมากขึ้น


จนในปี 1950 เริ่มมีกระแสในแวดวงวิชาการที่มองเห็นในอีกแง่มุมของไขมันทรานส์ ผู้คนเริ่มป่วยเพราะโรคจากไขมันเหล่านี้ เพราะไขมันทรานส์ที่สร้างขึ้นมาใหม่นั้นจัดเป็นไขมันเลว และเมื่อเข้าสู่ร่างกายแล้วยังไปทำลายไขมันดีในร่างกายอีกด้วย

ไขมันทรานส์พบได้ใน มาการีน เนยขาว (ชอตเทนนิ่ง) ครีมเทียม หรือในผลิตภัณฑ์เบเกอรี่ เช่น คุกกี้ โดนัท เค้ก พาย ครัวซองท์ โรตี อาหารจานด่วน เช่น เฟรนช์ฟรายส์ แฮมเบอร์เกอร์ รวมทั้งอาหารทอดที่ใช้น้ำมันทอดซ้ำ และยังพบได้ในขนมกรุบกรอบ ขนมขบเคี้ยวต่าง ๆ เช่น ป๊อปคอร์นที่ใช้เนยเทียมคั่ว นอกจากไขมันทรานส์ที่มนุษย์ผลิตขึ้นมาเองแล้ว ไขมันทรานส์ก็ยังสามารถพบได้ธรรมชาติในผลิตภัณฑ์จากสัตว์ เช่น เนื้อสัตว์และนม แต่มีในปริมาณที่เล็กน้อย

ทำไมผู้ผลิตถึงชอบใช้ไขมันทรานส์?
สาเหตุที่อุตสาหกรรมอาหารนิยมใช้ไขมันทรานส์กันมากเพราะว่าเป็นไขมันที่เกิดจากการแปรรูป จึงสามารถเก็บไว้ได้นานโดยไม่ต้องแช่เย็น ไม่ต้องกลัวว่าจะเหม็นหืนหรือเป็นไข เมื่อผลิตอาหารออกมาแล้ว ไขมันทรานส์ในนั้นยังช่วยยืดอายุอาหาร และทำให้เนื้อสัมผัสของอาหารไม่แห้ง โดยที่มีรสชาติใกล้เคียงกับไขมันที่มาจากสัตว์ อีกเหตุผลที่ไขมันทรานส์ถูกนำมาใช้อย่างแพร่หลายในการประกอบอาหารก็คือ มันมีราคาถูกกว่าไขมันประเภทอื่น ๆ ถือเป็นการช่วยลดต้นทุนการผลิตให้ผู้ประกอบการได้อีกทางหนึ่ง


ไขมันทรานส์ทำอะไรกับร่างกายของเรา?
ไขมันทรานส์สามารถเพิ่มระดับคอเลสเตอรอลรวม (Total cholesterol) ไขมันไม่ดี หรือคอเลสเตอรอลชนิดแอลดีแอล (Low-density lipoprotein cholesterol; LDL-C) และไตรกลีเซอไรด์ (Triglycerides) ในเลือด แต่กลับลดระดับไขมันดี หรือคอเลสเตอรอลชนิดเฮชดีแอล (High-density lipoprotein cholesterol; HDL-C) นอกจากนี้ยังเพิ่มน้ำหนักและไขมันส่วนเกิน ทำให้เกิดกระบวนการอักเสบในร่างกาย เบาหวาน ตับทำงานผิดปกติ นิ่วในถุงน้ำดี จอประสาทตาเสื่อม เพิ่มความเสี่ยงการเป็นอัลไซเมอร์

ปัจจุบันมีหลักฐานยืนยันว่าการบริโภคไขมันทรานส์เป็นประจำทำให้มีความเสี่ยงต่อการเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจสูง ซึ่งเป็นสาเหตุการตายอันดับต้น ๆ ของคนไทยรองจากโรคมะเร็ง

จะรู้ได้อย่างไรว่าอาหารนี้มีไขมันทรานส์?
1. อ่านฉลากโภชนาการให้ถี่ถ้วนว่าอาหารชนิดนี้มีไขมันทรานส์เป็นส่วนประกอบหรือไม่
2. อ่านส่วนประกอบของผลิตภัณฑ์อย่างละเอียด หากมีส่วนประกอบของผลิตภัณฑ์ เช่น น้ำมันที่ผ่านกระบวนการเติมไฮโดรเจนบางส่วน (Partial hydrogenation) หรือน้ำมันที่ผ่านการเติมไฮโดรเจน (Hydrogenated oil) ผลิตภัณฑ์ชิ้นนั้นอาจมีไขมันทรานส์ได้ ถึงแม้ว่าบนฉลากโภชนาการจะระบุว่า Trans fat 0.0 g ก็ตาม เนื่องจากตามกฎหมายหากมีไขมันทรานส์ น้อยกว่า 0.5 g ผู้ผลิตสามารถระบุบนฉลากได้ว่าเป็น Trans fat 0.0 g
3. หากเป็นสินค้าที่ไม่มีฉลากโภชนาการติดมาบนบรรจุภัณฑ์ เช่น ขนมกรุบกรอบ ผลิตภัณฑ์เบเกอรี่ อย่างคุกกี้ โดนัท เค้ก พาย หรือเมนูอาหารจานด่วนทั้งหลาย ก็ให้รับประทานในปริมาณน้อยและไม่ควรรับประทานบ่อยครั้งนัก


หลายประเทศแบนไขมันทรานส์จริงเหรอ?
องค์การอนามัยโลก (WHO) แนะนำว่า ไม่ควรบริโภคอาหารที่มีไขมันทรานส์เกิน 1% ของพลังงานที่เราได้รับต่อวัน ตามปกติแล้วพลังงานเฉลี่ยที่ควรได้รับต่อวันจะอยู่ที่ 2,000 กิโลแคลอรี เท่ากับว่าเราไม่ควรทานอาหารที่มีไขมันทรานส์เกิน 2.2 กรัมต่อวัน หรือคิดเป็น 0.5 กรัม (500 มิลลิกรัม) ต่อหน่วยบริโภค

เดนมาร์ก นับเป็นประเทศที่บุกเบิกการห้ามใช้ไขมันทรานส์อย่างสิ้นเชิงตั้งแต่ปี พ.ศ. 2546 ทำให้หลายประเทศเริ่มเจริญรอยตาม เริ่มต้นจาก 7 ประเทศในยุโรป และในปีพ.ศ. 2555 ประเทศสิงคโปร์ได้ออกกฎหมายจำกัดปริมาณไขมันทรานส์ในอาหารให้ไม่เกิน 2 กรัม ต่อประมาณไขมัน 100 กรัม และต้องระบุปริมาณไขมันทรานส์บนห่อบรรจุภัณฑ์ของอาหารประเภทไขมันด้วย

ด้วยเหตุนี้เอง กระทรวงสาธารณสุขของประเทศไทยจึงออกประกาศกระทรวงสาธารณสุข เลขที่ 388 พ.ศ. 2561 ว่าด้วยการห้ามผลิต นำเข้า จำหน่ายอาหารที่มีส่วนผสมของไขมันทรานส์เด็ดขาด โดยมีผลใช้บังคับในวันที่ 9 ม.ค. 2562 และนับเป็นประเทศแรกในอาเซียน โดยผู้ที่จะนำเข้าผลิตภัณฑ์ตั้งแต่วันที่ 9 ม.ค. เป็นต้นไป ต้องทำใบรับรองเพื่อยืนยันว่าผลิตภัณฑ์อาหารที่นำเข้าไม่มีการปนเปื้อนไขมันทรานส์

การออกประกาศนี้ก็เพื่อปิดช่องโหว่เรื่องการระบุปริมาณไขมันทรานส์บนฉลากผลิตภัณฑ์ เพราะแม้ขนมหรืออาหารนั้นจะมีไขมันทรานส์อยู่ 0.5 กรัม ต่อหน่วยบริโภค หากเรารับประทานเข้าไปมากก็ได้รับเข้าร่างกายเราเกินกำหนดอยู่ดี

ใช้น้ำมันอะไรทำอาหารดี?
ควรหันมาใช้น้ำมันที่มีความอิ่มตัวค่อนข้างสูง เพราะทำให้ไม่ต้องเติมสารสังเคราะห์ต่าง ๆ ลงไปมากนัก รวมทั้งควรลดการบริโภคอาหารทอด ขนมขบเคี้ยว ขนมที่มีองค์ประกอบของไขมันสูง และหันมาบริโภคอาหารที่ไม่ผ่านกระบวนการปรุงแต่งและแปรรูป หรืออาหารที่ผ่านกระบวนการน้อยที่สุด จะเป็นการดีต่อสุขภาพมากกว่า

นอกจากเราจะต้องระวังเรื่องอาหารการกินของเจ้าตัวน้อยแล้ว เราก็ต้องไม่ลืมที่จะออกกำลังกายให้เหมาะสมกับอายุควบคู่กันไปด้วย เพื่อที่เราจะได้มีสุขภาพดีอยู่เสมอ และห่างไกลจากโรคภัยไข้เจ็บ

บทความแนะนำ > ทารกท้องเสีย หรือ ยาประสะน้ำนม
อ่านบทความสำหรับแม่และเด็กอื่นๆที่น่าสนใจได้ที่นี่ >> story.motherhood.co.th
มองหาสินค้าสำหรับแม่และเด็กในราคาสุดพิเศษได้เลยที่ >> Motherhood.co.th

ไอบูโพรเฟน ระวังให้ดี ยานี้อย่าใช้ในช่วง Covid-19
เมื่อเร็ว ๆ นี้มีความสับสนว่าเราควรหรือไม่ควรที่จะใช้ “ไอบูโพรเฟน” เพื่อรักษาอาการของ Covid-19 โดยเฉพาะหลังจากองค์การอนามัยโลก (WHO) เปลี่ยนจุดยืนต่อเรื่องนี้ หลังจากเริ่มแรกแนะนำให้ผู้คนหลีกเลี่ยงการใช้ไอบูโพรเฟนเพื่อรักษาอาการของโรคจากไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ แต่ ณ วันที่ 19 มีนาคม WHO กลับไม่แนะนำให้หลีกเลี่ยงไอบูโพรเฟนเพื่อรักษาอาการ Covid-19 ท่าทีนี้สร้างความสับสนให้กับผู้คนในสังคมไม่น้อยทีเดียว ซึ่งวันนี้เราจะมาเจาะลึกในข้อเท็จจริงกันค่ะ

ต้นตอมาจากไหน?
ความสับสนเริ่มขึ้นหลังจากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขของฝรั่งเศส Oliver Véran ประกาศใน Twitter ว่าการใช้ยาต้านการอักเสบ เช่น ยา ibuprofen หรือ cortisone อาจเป็นปัจจัยที่ทำให้การติดเชื้อ Covid-19 แย่ลง เขาแนะนำว่าควรใช้ยาพาราเซตามอลแทนเพื่อรักษาอาการไข้ที่เกี่ยวข้อง

ในขณะนี้ ระบบบริการสุขภาพ (NHS) ของอังกฤษก็ได้แนะนำให้ใช้ยาพาราเซตามอลสำหรับอาการ Covid-19 เช่นกัน แม้จะยอมรับว่าไม่มีหลักฐานที่หนาแน่นเพียงพอที่จะแสดงว่า Ibuprofen จะทำให้อาการแย่ลง ส่วนวารสารแพทย์รายสัปดาห์อย่าง British Medical Journal ยังระบุไว้ด้วยว่าควรหลีกเลี่ยง ibuprofen เมื่อต้องจัดการกับอาการ Covid-19


ไอบูโพรเฟนเป็นยาแก้อักเสบที่ไม่ใช้สเตียรอยด์ (NSAID) ซึ่งยาประเภทนี้มีประโยชน์หลัก 3 ประการ คือ ช่วยในการอักเสบ อาการปวด และมีไข้ ผู้คนอาจใช้มันสำหรับอาการอักเสบ เช่น โรคข้ออักเสบ หรืออาการปวดอื่น ๆ อย่างไรก็ตามยาพาราเซตามอลยังคงสามารถช่วยรักษาอาการปวดและลดไข้

ไข้ที่สูงกว่าอุณหภูมิของร่างกายปกติเป็นหนึ่งในสัญญาณของ Covid-19 พร้อมกับอาการไอและหายใจถี่ ร่างกายพัฒนาอาการไข้ขึ้นมาให้เป็นกลไกการป้องกันร่างกาย ซึ่งระบบภูมิคุ้มกันจะสร้างห่วงโซ่โมเลกุล ที่คอยบอกสมองให้สร้างและเก็บความร้อนภายในร่างกายเพื่อต่อสู้กับการติดเชื้อ

การที่มีไข้ระหว่างการติดเชื้อเป็นส่วนหนึ่งของกลไกการป้องกันของร่างกาย การเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิร่างกายอย่างรุนแรงอาจถึงแก่ชีวิตและควรได้รับการรักษาโดยด่วน การมีไข้นั้นทำให้เรารู้สึกไม่สบายตัว เพราะมันมักจะมาพร้อมกับอาการหนาวสั่น ปวดหัว คลื่นไส้ และปวดท้อง การกินยาต้านการอักเสบ เช่น ไอบูโพรเฟนหรือพาราเซตามอลจะทำให้อุณหภูมิลดลง โดยเข้าไปลดโมเลกุลของไข้บางส่วน อย่างไรก็ตามแพทย์ที่ทำการเปรียบเทียบตัวยาทั้งสองในปี 2556 แนะนำให้รับประทานยาพาราเซตามอลเพื่อการติดเชื้อในทรวงอกปกติ เพราะพบว่ามีผู้ป่วยจำนวนไม่มากนักที่ป่วยด้วยไอบูโพรเฟน

ทำไมผู้คนถึงกังวล?
สาเหตุบางประการที่ทำให้เกิดความกังวลว่าการใช้ ibuprofen จะทำให้อาการ Covid-19 แย่ลง มาจากการศึกษาก่อนหน้านี้ซึ่งแสดงให้เห็นว่าคนที่มีการติดเชื้อในทรวงอกอย่างรุนแรงอื่น ๆ เช่น ปอดอักเสบ มีอาการแย่ลง

แต่เป็นการยากที่จะบอกว่าการใช้ ibuprofen ในกรณีเหล่านี้ทำให้อาการแย่ลงและเจ็บป่วยนานขึ้น หรือถ้าเป็นเพราะใช้ ibuprofen หรือยาแก้อักเสบอื่น ๆ ช่วยจัดการความเจ็บปวด ซึ่งอาจซ่อนความรุนแรงของโรคที่มี ทำให้ผู้ป่วยรับการช่วยเหลือไม่ทันหรือการรักษาล่าช้าออกไป หรือมันอาจเกี่ยวข้องกับฤทธิ์ต้านการอักเสบของ ibuprofen ทฤษฎีหนึ่งคือยาต้านการอักเสบสามารถรบกวนการตอบสนองทางภูมิคุ้มกันบางอย่างของร่างกาย แม้ว่าจะไม่ได้รับการพิสูจน์สำหรับ ibuprofen ก็ตาม


อย่างไรก็ตามงานศึกษาวิจัยภาษาฝรั่งเศส 2 ฉบับเตือนแพทย์และเภสัชกรไม่ให้ยากลุ่ม NSAID เมื่อพวกเขาเห็นสัญญาณของการติดเชื้อทรวงอกและไม่ควรให้ยากลุ่มนี้เมื่อเด็กติดเชื้อไวรัส ไม่มีข้อสรุปว่าทำไม ibuprofen อาจทำให้การติดเชื้อในทรวงอกแย่ลง แต่การศึกษาทั้ง 2 ชิ้นรายงานถึงผลลัพธ์ที่เลวร้ายยิ่งขึ้นในผู้ป่วยที่ใช้ยากลุ่ม NSAID ในการรักษาอาการของพวกเขา

จดหมายฉบับล่าสุดที่ส่งถึงวารสารการแพทย์รายสัปดาห์อย่าง The Lancet ชี้ให้เห็นว่าอันตรายของ ibuprofen ใน Covid-19 นั้น คือผลกระทบของมันที่มีต่อเอนไซม์ในร่างกายที่เรียกว่า Angiotensin-converting enzyme 2 (ACE2) แม้ว่าสิ่งนี้จะยังไม่ได้รับการพิสูจน์ มันก็ทำให้เกิดความกังวลมากขึ้นสำหรับผู้ป่วยที่ใช้สารยับยั้ง Angiotensin ในการเปลี่ยนเอนไซม์ (ACE) หรือสารยับยั้ง Angiotensin receptor blockers (ARBs) สำหรับอาการของหัวใจที่เขามีอยู่ ซึ่งองค์กรชั้นนำหลายแห่งได้เตือนผู้ป่วยว่าอย่าหยุดทานยาตามปกติ เนื่องจากไม่มีการยืนยันทฤษฎีใด ๆ มารองรับ

เนื่องจากไวรัสโคโรนาป็นไวรัสชนิดใหม่ ปัจจุบันจึงยังไม่มีหลักฐานที่พิสูจน์ได้ว่าการใช้ไอบูโพรเฟนจะเป็นอันตรายหรือทำให้อาการ Covid-19 แย่ลง การวิจัยในประเด็นนี้กำลังพัฒนาอย่างรวดเร็ว แต่ด้วยการใช้ข้อมูลที่สร้างความเข้าใจผิดมากเกี่ยวกับ Covid-19 และการใช้ยาตัวนี้ วิธีที่จะระมัดระวังก็คือหลีกเลี่ยงการใช้ยาตัวนี้ในช่วง Covid-19 ถ้าเป็นไปได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ใครก็ตามที่คิดว่าตนเองมีเชื้ออยู่ สามารถพิจารณาใช้ยาพาราเซตามอลแทนเพื่อจัดการกับไข้ของพวกเขา เว้นเสียแต่ว่าแพทย์และเภสัชกรจะมีคำแนะนำเป็นอย่างอื่น

ในระหว่างนี้คณะกรรมการยาของอังกฤษและสถาบันสุขภาพและการดูแลสุขภาพแห่งชาติ (NICE) ได้ถูกขอให้ตรวจสอบหลักฐานทั้งหมดเพื่อทำความเข้าใจผลกระทบของไอบูโพรเฟนต่ออาการ Covid-19 โดยปกติแล้ว เมื่อคนเราจะได้รับการสั่งยาต้านการอักเสบ ก็จะต้องปรึกษาแพทย์และเภสัชกรเสมอ และไม่ควรหยุดยาเองโดยพละการ

อย่างไรก็ตามเป็นเรื่องที่น่าสังเกตว่าไอบูโพรเฟนและยากลุ่ม NSAIDs สามารถก่อให้เกิดแผลในกระเพาะอาหารและอาหารไม่ย่อย นอกจากนี้ ยังอาจไม่เหมาะสำหรับผู้ที่เป็นโรคหัวใจ มีปัญหาไตและตับ และโรคหอบหืด รวมถึงผู้ที่มีอายุมากกว่า 65 ปี และผู้ที่ดื่มแอลกอฮอล์มาก ไม่ควรใช้ยาเหล่านี้กับผู้ที่มีความดันโลหิตสูง และกับผู้หญิงที่พยายามจะตั้งครรภ์หรือตั้งครรภ์อยู่แล้ว

บทความน่าสนใจ >>  การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ คือสิ่งสำคัญที่เราต้องใส่ใจ หรือ  หน้ากากอนามัย ป้องกันไวรัสโคโรนาได้จริงมั้ย?
อ่านบทความสำหรับแม่และเด็กอื่นๆที่น่าสนใจได้ที่นี่ >> story.motherhood.co.th
มองหาสินค้าสำหรับแม่และเด็กในราคาสุดพิเศษได้เลยที่ >> Motherhood.co.th

“ขวดนม” เลือกอย่างไรถึงจะดี พ่อแม่ควรรู้
ของใช้สำหรับทารกที่สำคัญและขาดไม่ได้ก็คือ “ขวดนม” ซึ่งในท้องตลาดก็มีจำหน่ายกันมากมายหลายรูปแบบ และราคาก็มีตั้งแต่ไม่กี่สิบบาทไปจนถึงหลายร้อยบาท แบบราคาถูกและราคาแพงแตกต่างกันตรงไหนบ้าง และยังมีเรื่องของพลาสติกแบบ BPA Free อีกด้วย ที่หลายคนคิดว่ามันคือสิ่งจำเป็น แล้วควรจะซื้อติดบ้านไว้มากน้อยแค่ไหน และยังมีเรื่องของขนาดความจุของขวดนมอีก คุณพ่อคุณแม่อาจจะสับสนได้ว่แบบไหนจะดีที่สุดกันแน่ วันนี้เรามีคำตอบมาให้ค่ะ

การเลือกขวดนมพลาสติกต้องดูที่วัดสุที่ใช้ผลิต

การเลือกขวดนมพลาสติก
ขวดนมพลาสติกเป็นขวดนมที่หาซื้อได้ง่ายและเป็นที่นิยมมาก เนื่องจากมีน้ำหนักเบา ตกไม่แตก หาซื้อได้ง่าย และมีให้เลือกหลายราคาตามงบ สีของขวดมีหลายแบบทั้งแบบเนื้อใส เนื้อสีขาวขุ่น และสีชา ซึ่งขวดนมที่ผลิตจากพลาสติกต่างชนิดกันจะมีสี การทนทานต่อความร้อน และอายุการใช้งานที่แตกต่างกันตามไปด้วย
    - ขวดนมแบบ PP
ขวดนมประเภทนี้ผลิตจากวัสดุ Polypropylene ทำให้เนื้อพลาสติกจะมีสีกึ่งโปร่งใสหรือสีขาวขุ่น สามารถทนอุณหภูมิได้ในช่วง -20 – 110 ˚C ขวดนมชนิดนี้มีอายุการใช้งานเฉลี่ย 6 เดือน และอาจเหลือเพียง 3 เดือน หากมีการนำไปนึ่งหรือต้มบ่อยเกินไป
    - ขวดนมแบบ PES
ขวดนมประเภทนี้ผลิตจากวัสดุ Polyethersulfone เนื้อพลาสติกของขวดนมประเภทนี้จะออกเป็นสีน้ำผึ้งหรือสีชา สามารถทนอุณหภูมิได้ -50 – 180 ˚C โดยมีอายุการใช้งานเฉลี่ย 6 เดือน ถึง 1 ปี ขึ้นกับการดูแลรักษาและความถี่ในการต้มหรือการนึ่งฆ่าเชื้อ
    - ขวดนมแบบ PPSU
ขวดนมประเภทนี้ผลิตจากวัสดุ Polyphenylsulfone เนื้อพลาสติกชนิดนี้มีสีน้ำตาลอ่อน สามารถทนอุณหภูมิได้ -50 – 180 ˚C อายุการใช้งานเฉลี่ยอยู่ที่ 8 เดือน ถึง 2 ปี ขึ้นกับการดูแลรักษาและความถี่ในการต้มหรือการนึ่งฆ่าเชื้อ
อย่างไรก็ตาม แม้จะเป็นพลาสติกชนิดเดียวกันแต่คุณภาพคนละเกรด ก็ทำให้ขวดนมมีความแตกต่างกันอีกด้วย เช่น ขวด PP ที่ผลิตจากเม็ดพลาสติกคุณภาพสูงไม่ผสมเศษ มักจะมีเนื้อขวดที่ใสกว่า

ขวดนมสมัยใหม่ผลิตจากพลาสติกที่ไม่มี BPA ผสมอยู่แล้ว

BPA Free คืออะไร?
BPA มาจากคำว่า Bisphenol A ซึ่งเป็นสารเคมีอุตสาหกรรมที่นำมาใช้ในการผลิตพลาสติกใส สำหรับใช้เป็นภาชนะบรรจุอาหาร หรือขวดน้ำ ซึ่งขวดนมของเด็กก็เป็นหนึ่งในนั้น

คุณพ่อคุณแม่อาจจะเคยได้ยินมาบ้างว่าหากจะเลือกซื้อขวดนมหรือภาชนะสำหรับลูกให้เลือกที่เป็น BPA Free เพราะเวลาที่เราล้างทำความสะอาดขวดนมบ่อยๆ ก็จะเกิดรอยขีดข่วน เกิดคราบขุ่น รวมถึงเมื่อขวดนมสัมผัสความร้อนบ่อย สาร BPA ที่อยู่ในขวดนมพลาสติกอาจปนเปื้อนลงไปในน้ำนม และหากสะสมเป็นเวลานานอาจก่อให้เกิดผลกระทบที่เป็นอันตรายต่อสมอง เซลล์ประสาท พฤติกรรม การเรียนรู้ และส่งผลต่อความผิดปกติทางพันธุกรรมของเซลล์ในร่างกายได้

ขวดนมที่มีสาร BPA มักเป็นขวดนมรุ่นเก่า ที่ผลิตจากวัสดุ Polycarnonate (PC) ซึ่งมีความแข็งใสและทนทาน แต่ในปัจจุบันขวดนมรุ่นใหม่ส่วนมากผลิตจาก Polypropylene (PP) Polyethersulfone (PES) Polyphenylsulfone (PPSU) ซึ่งไม่มีสาร BPA ในกระบวนการผลิตอยู่แล้ว จึงไม่จำเป็นต้องมองหาคำว่า BPA Free เป็นพิเศษ แต่ควรเลือกจากชนิดของพลาสติกที่ใช้ผลิตขวดนม ซึ่งจะระบุไว้ที่ข้างกล่องหรือก้นขวดอยู่แล้ว

การเลือกขวดนมแบบขวดแก้ว
ขวดนมแบบที่ทำจากแก้วนั้นมีข้อดีคือ ลดความเสี่ยงจากสาร BPA ในพลาสติกเมื่อถูกความร้อน และเกิดรอยขีดข่วนยากกว่าขวดนมพลาสติก ขวดนมแก้วมีอายุการใช้งานไม่จำกัด สามารถใช้ได้เรื่อยๆจนกว่าขวดนมจะแตก หรือมีรอยขีดข่วนในเนื้อขวดมาก แต่ก็มีข้อเสียคือ มีน้ำหนักมากกว่าขวดนมแบบพลาสติก และตกแตกได้ง่าย อีกทั้งยังมีราคาที่แพงกว่า และมีไม่กี่ยี่ห้อให้เลือกซื้อ

มีขวดนมที่ลดอาการโคลิคได้จริงหรือ?
อาการงอแงรุนแรงในช่วง 3 เดือนแรกของทารก โดยจะร้องต่อเนื่องกันนานเป็นชั่วโมง และมักจะร้องในเวลาเดิมๆ เมื่อพ่อแม่มาอุ้มก็ไม่หยุดร้อง หรือเมื่อให้ดูดนมก็ไม่ยอมกินนม เราเรียกอาการนี้ว่า โคลิค คุณพ่อคุณแม่อาจเลือกใช้ขวดนมลดอาการโคลิค ซึ่งถูกออกแบบมาเพื่อให้ลมเข้าท้องทารกขณะดูดนมน้อยลง อย่างไรก็ตาม ไม่มีขวดนมแบบไหนที่สามารถป้องกันอาการโคลิคได้ 100% มีแต่ช่วยลดอาการโคลิคให้น้อยลงเท่านั้น วิธีที่ดีที่สุดคือการไล่ลมออกจากท้องลูกด้วยการจับให้เขาเรอเป็นระยะระหว่างกินนม

ขวดนมแบบ anti-colic เป็นที่นิยมกันมากขึ้น

ซื้อขวดนมขนาดเท่าไหร่ดี?
สำหรับทารกแรกเกิดกระเพาะอาหารของเขาจะยังเล็กมาก จึงไม่สามารถกินนมต่อครั้งได้เยอะมากนัก ปกติจะกินได้ประมาณ 1.5 – 2 ออนซ์ แต่ทารกก็จะกินนม 1-2 ออนซ์แค่ในเดือนแรกเท่านั้น หรืออาจจะไม่ถึงเดือนในบางคน จึงไม่จำเป็นต้องซื้อขวดนมขนาด 2 ออนซ์ไว้เยอะมากนัก ในช่วงสามเดือนแรกขนาดของขวดนมที่เหมาะสมที่สุดควรจะเป็น ขวดนมขนาด 4-5 ออนซ์ ซึ่งตามปกติจะมาพร้อมกับจุกนมสำหรับเด็กแรกเกิด ส่วนขวดนมขนาด 9 ออนซ์ จะเหมาะสำหรับเด็กที่โตขึ้นมาหน่อย ประมาณ 3 เดือน หรือมากกว่านั้น

ควรซื้อขวดนมกี่ขวด?
การตัดสินใจว่าควรซื้อขวดนมไว้ใช้กี่ขวดมีหลายปัจจัยที่ต้องคำนึงถึง อันดับแรกคือต้องดูว่าเราจะเลี้ยงด้วยนมแม่หรือเปล่า คุณแม่เกือบทุกคนก็ตั้งใจจะเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อยู่แล้ว แต่อาจจะไม่ได้เป็นคุณแม่เต็มเวลาที่จะอยู่กับบ้าน ให้ลูกเข้าเต้าได้ทุกครั้ง เลยทำให้การกะจำนวนขวดนมที่จะต้องใช้นั้นแปรผันไปตามความจำเป็นของแต่ละบ้าน เริ่มที่ 3-4 ขวดโดยประมาณ หากคุณแม่คนไหนเลี้ยงลูกอยู่บ้านได้เต็มเวลา ก็แทบจะไม่ต้องใช้ขวดนมเลย จนกว่าจะถึงวัยที่เริ่มให้นมผงเสริม เพราะสามารถนำลูกเข้าเต้าได้ตลลอด แต่ก็ควรมีขวดนมไว้บ้างอย่างน้อย 2-3 ขวด ในคุณแม่รายที่ไม่มีน้ำนมเลยหรือมีน้อยมาก หรือลูกน้อยมีปัญหาไม่ยอมเข้าเต้า ก็ต้องพึ่งพาการใช้ขวดนมทั้งวันทั้งคืน แบบนี้ก็จำเป็นต้องมีขวดเยอะหน่อย ประมาณ 4-6 ขวด

อ่านเรื่องราวน่ารู้สำหรับคุณแม่และลูกน้อยได้ที่  Story MotherHood อาทิ ลูกแฝดใคร ๆ ก็อยากมี, วิธีเลือกซื้อขวดนม, ตั้งครรภ์กินทุเรียนได้ไหม และ ติดตามข่าวไวรัส Covid-19 เป็นต้น

สำหรับคู่รักที่วางแผนจะมีลูก หากพบว่าประจำเดือนขาดหรือมีอาการทางร่างกายอื่น ๆ ก็คงจะนึกถึงการ “ตรวจครรภ์” เป็นอันดับแรกใช่ไหมคะ แต่ก็อาจจะยังมีผู้หญิงหลายคนที่สับสนว่าควร ตรวจครรภ์ตอนไหนจึงจะได้ผลที่แม่นยำ หรือสงสัยในการใช้งานที่ตรวจครรภ์ ว่าใช้แบบไหนจะจึงถูกวิธี รวมทั้งการอ่านค่า การดูผลตรวจต่าง ๆ ด้วย วันนี้เราจะมาทำความเข้าใจเรื่องนี้ไปด้วยกันค่ะ

เมื่อไหร่ที่ควรตรวจครรภ์
หากคุณเริ่มสงสัยว่าตนเองอาจจะตั้งครรภ์ สามารถสังเกตอาการเบื้องต้นก่อนได้โดยยังไม่ต้องไปพบแพทย์ อาการที่สามารถพบได้มีดังนี้
- ประจำเดือนมาไม่ปกติหรือประจำเดือนขาด
- อ่อนเพลียผิดปกติ
- เต้านมขยายและรู้สึกเจ็บ

เมื่อสังเกตแล้วว่ามีอาการเข้าข่ายตามนี้ โดยเฉพาะประจำเดือนไม่มาตามปกติ สิ่งต่อไปที่ควรทำคือซื้อที่ตรวจครรภ์มาทำการตรวจด้วยตัวเอง สำหรับการตรวจด้วยที่ตรวจครรภ์ โดยปกติแล้วควรรอให้เลยวันที่รอบเดือนควรจะมาเสียก่อนอย่างน้อยประมาณ 7 วัน เพราะบางครั้งความเครียด ความวิตกกังวลก็อาจทำให้ประจำเดือนมาช้ากว่าปกติได้ ถ้ารอจนครบ 7 วัน เมื่อตรวจแล้วพบว่าได้ผลบวกแสดงว่าคุณกำลังตั้งครรภ์ แต่ถ้าให้ผลลบก็ยังไม่แน่ใจว่าจะไม่ตั้งครรภ์ หากประจำเดือนยังไม่มาอีกภายใน 7 วันหลังจากการตรวจครั้งแรก ก็ให้ตรวจซ้ำอีกครั้ง ถ้ายังให้ผลลบอยู่คุณก็น่าจะไม่ตั้งครรภ์ แต่ก็ยังไม่แน่นอนอยู่ดีหากประจำเดือนของคุณยังไม่มา หลังจากตรวจรอบ 2 ถ้าเลย 7 วันไปแล้วและยังคงกังวลกับผลที่ได้ก็ควรไปพบแพทย์


ที่ตรวจครรภ์ทำงานอย่างไร
รูปแบบการทำงานของที่ตรวจครรภ์คือการตรวจปัสสาวะเพื่อตรวจหาฮอร์โมนตั้งครรภ์ เช่นเดียวกับการตรวจในทางการแพทย์ที่เรียกว่า การทดสอบหาฮอร์โมน HCG (Human Chorionic Gonadotropin) ในน้ำปัสสาวะของผู้หญิง ฮอร์โมน HCG นี้สร้างมาจากรกและเซลล์ตัวอ่อนของมนุษย์หลังปฏิสนธิไปแล้ว 6 วัน และจะมีปริมาณสูงขึ้นเมื่อปฏิสนธิได้ 8 -12 สัปดาห์ขึ้นไป ดังนั้นหากตรวจพบฮอร์โมนนี้นั่นหมายความว่ากำลังตั้งครรภ์ การตรวจนี้มีความแม่นยำมากถึง 90% และสามารถตรวจได้อย่างแม่นยำยิ่งขึ้นในรายที่มีประจำเดือนขาตั้งแต่ 10-14 วันขึ้นไป

โดยปกติแล้วในชุดทดสอบจะมีอุปกรณ์ตรวจมาให้พร้อมสรรพ สามารถวัดค่าหรือแสดงผลได้ทันที โดยไม่ต้องอาศัยอุปกรณ์อื่นนอกเหนือจากที่ให้มาในชุดตรวจสอบ ซึ่งจะมีอยู่ด้วยกัน 4 รูปแบบ คือ


1. แบบแถบจุ่ม (Test Strip) ในชุดจะประกอบด้วยแผ่นทดสอบการตั้งครรภ์และถ้วยตวงปัสสาวะ ในส่วนของวิธีการใช้ ให้เก็บน้ำปัสสาวะลงในถ้วยตวง แล้วนำแผ่นทดสอบการตั้งครรภ์ด้านที่มีลูกศรชี้ลง จุ่มลงไปในน้ำปัสสาวะเพียง 3 วินาที โดยระวังอย่าให้น้ำปัสสาวะเลยขีดที่กำหนดหรือสูงเกินขีดลูกศรในแผ่นทดสอบ แล้วนำแผ่นทดสอบออกจากน้ำปัสสาวะ และถือหรือวางไว้ในแนวนอน หากเลือกที่จะวาง ควรวางลงบนพื้นผิวที่แห้งสนิทเท่านั้น แล้วรออ่านผลการตั้งครรภ์ได้ภายใน 1-5 นาที ทางที่ดีควรรอจนครบ 5 นาที เพื่อให้แน่ใจว่าชุดทดสอบแสดงผลได้อย่างถูกต้อง ข้อดีของแถบตรวจประเภทนี้คือมีราคาถูก แต่ในการใช้งาน ตอนที่นำแผ่นทดสอบจุ่มลงไปในน้ำปัสสาวะ เราจะต้องคอยระวังไม่ให้น้ำปัสสาวะสูงเกินกว่าขีดที่กำหนด เพราะจะทำให้แผ่นทดสอบเสื่อมสภาพ ที่ตรวจครรภ์แบบแถบจุ่มนี้สามารถหาซื้อได้ในราคาประมาณ 100-150 บาท


2. แบบตลับหรือแบบหยด (Pregnancy Test Cassette) ในชุดประกอบไปด้วยตลับทดสอบการตั้งครรภ์ ถ้วยตวงปัสสาวะ และหลอดหยดสำหรับดูดน้ำปัสสาวะ สำหรับขั้นตอนการใช้ ให้เก็บน้ำปัสสาวะลงในถ้วยตวง แล้วนำหลอดหยดดูดน้ำปัสสาวะเข้าไปในปริมาณที่พอเหมาะ แล้วจึงหยดน้ำปัสสาวะลงบนตลับทดสอบที่วางบนพื้นราบประมาณ 3-4 หยด ไม่จำเป็นต้องหยดมากกว่านี้ แล้วปล่อยชุดทดสอบทิ้งไว้ประมาณ 5 นาที จากนั้นอ่านผลการทดสอบ ข้อดีของแถบตรวจประเภทนี้คือสามารถช่วยลดโอกาสแผ่นทดสอบเสื่อมสภาพจากวิธีการดูดซับน้ำปัสสาวะของชุดทดสอบได้ สามารถหาซื้อได้ในราคาประมาณ 140-180 บาท


3. แบบปัสสาวะผ่าน (Pregnancy Midstream Tests) ในชุดจะมีแค่แท่งทดสอบการตั้งครรภ์ วิธีก็ใช้เริ่มจากถอดฝาครอบออก โดยที่ถือแท่งทดสอบให้หัวลูกศรชี้ลง แล้วปัสสาวะให้ไหลผ่านบริเวณที่ดูดซับน้ำปัสสาวะซึ่งจะอยู่บริเวณต่ำกว่าลูกศรให้ชุ่มประมาณ 5 วินาที แล้วให้ถือหรือวางแท่งทดสอบการตั้งครรภ์ไว้ในแนวราบ และรออ่านผลได้ตั้งแต่ประมาณ 30 วินาทีเป็นต้นไป แต่เพื่อความแม่นยำควรรออ่านผลภายใน 3-5 นาที ที่ตรวจครรภ์ชนิดนี้มีข้อดีคือสามารถใช้งานได้สะดวกมากกว่าชนิดอื่น เพราะไม่ต้องเก็บน้ำปัสสาวะในถ้วย จึงช่วยลดขั้นตอนในการทดสอบได้ แต่จะมีข้อเสียกว่าสองแบบแรกคือจะมีราคาสูงกว่า มักขายกันประมาณ 180-200 บาท


4. แบบดิจิตอล (Digital Pregnancy Tests) ในชุดจะมีมาแค่แท่งทดสอบการตั้งครรภ์ การใช้งานจะคล้ายกับแบบปัสสาวะผ่าน คือถอดฝาครอบออกพร้อมกับถือแท่งทดสอบโดยให้หัวลูกศรชี้ลง จากนั้นปัสสาวะให้ไหลผ่านบริเวณที่ดูดซับน้ำปัสสาวะให้ชุ่ม เสร็จแล้วถือหรือวางแท่งทดสอบการตั้งครรภ์ไว้ในแนวราบประมาณ 3 วินาทีเท่านั้น ให้ผลที่ค่อนข้างแม่นยำเพราะแสดงผลแบบจอดิจิตอล แต่มีราคาที่สูงกว่าประเภทอื่นค่อนข้างมาก สามารถพบได้ในราคา 600-700 บาท

การอ่านผลจากที่ตรวจครรภ์
การใช้ที่ตรวจครรภ์เป็นการวัดขีดซึ่งจะเกิดขึ้นหลังจากการหยดน้ำปัสสาวะไปยังที่ตรวจครรภ์ ซึ่งส่วนมากแล้วในกล่องของชุดทดสอบการตั้งครรภ์ที่ซื้อมาจะบอกวิธีการใช้และวิธีการอ่านค่าไว้แล้วพร้อมรูปตัวอย่าง ควรอ่านค่าหลังจากที่ทิ้งไว้ 5 นาทีจะเป็นค่าที่แม่นยำที่สุด หากทิ้งไว้นานกว่านั้นอาจทำให้ค่าเปลี่ยนแปลง เช่น มีขีดเพิ่มขึ้นมาได้ ซึ่งอาจไม่ใช่การตั้งครรภ์หรือเป็นค่าที่เชื่อถือไม่ได้แล้ว

ขีดในแถบวัดจะมีด้วยกัน 2 ขีด โดยขีด C คือ Control Line ส่วนขีด T คือ Test Line สำหรับผลที่เกิดขึ้นจะมี 3 แบบ ได้แก่
- ตรวจแล้วขึ้น 1 ขีด พบว่ามีขีดขึ้นที่ C อย่างเดียว คือ ได้ผลลบ แปลว่า “น่าจะไม่ตั้งครรภ์” (หมายความว่า ไม่ตั้งครรภ์ หรือ อาจจะตั้งครรภ์แล้วแต่ยังตรวจไม่พบ
- ตรวจแล้วขึ้น 2 ขีด หรือ ขึ้น 2 ขีด จาง ๆ โดยขึ้นที่ C และ T คือ ได้ผลบวก แปลว่า “น่าจะมีการตั้งครรภ์” ถ้าขีด T ขึ้นจาง ๆ แนะนำว่าให้รออีก 2-3 วันแล้วค่อยตรวจใหม่ ถ้าเปลี่ยนไปใช้ชุดตรวจยี่ห้อใหม่ได้ก็ยิ่งดี
- ตรวจแล้วไม่ขึ้นแถบสีหรือไม่ขึ้นสักขีด หรือ ขึ้น 1 ขีดบนตัว T คือ อ่านค่าไม่ได้ แปลว่า “ชุดทดสอบการตั้งครรภ์เสีย” ซึ่งอาจเกิดจากการผลิต การเก็บไม่ถูกวิธี การใช้ปัสสาวะเก่า หรือชุดทดสอบหมดอายุ ถ้าตรวจแล้วไม่ขึ้นสักขีดจะเท่ากับว่าการตรวจครั้งนั้นใช้ไม่ได้ ต้องทำการตรวจใหม่อีกครั้ง

หากได้ผลการตรวจที่ขึ้นขีดจาง ๆ ผลจะยังไม่ชัดเจนว่าตั้งครรภ์แล้วหรือไม่ แต่ก็มีความเป็นไปได้สูงว่าน่าจะมีการตั้งครรภ์เกิดขึ้น เพราะชุดทดสอบในปัจจุบันจะมีความไวสูงมาก ปริมาณฮอร์โมน HCG เพียงแค่ 10 mIU/ml ก็สามารถตรวจพบการตั้งครรภ์ได้แล้ว ในกรณีนี้ให้ตรวจซ้ำใหม่อีกครั้ง หากต้องการความแม่นยำที่สุดควรตรวจในช่วงที่ขาดประจำเดือนไปแล้ว 10-14 วัน ซึ่งผลที่ได้จะชัดเจนกว่า 90%


คำแนะนำในการทดสอบการตั้งครรภ์ด้วยตนเอง
- อ่านคำแนะนำและทำความเข้าใจในการใช้ชุดทดสอบการตั้งครรภ์อย่างละเอียด และปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด
- การตรวจการตั้งครรภ์ด้วยตัวเองเป็นการตรวจหาการตั้งครรภ์เบื้องต้นเท่านั้น ควรตรวจยืนยันผลการตั้งครรภ์โดยแพทย์อีกครั้ง
- การตรวจปัสสาวะ ควรใช้ปัสสาวะหลังจากตื่นนอนตอนเช้าซึ่งจะให้ผลดีที่สุด จุดสำคัญคือต้องใช้ปัสสาวะสด ๆ หรือเป็นปัสสาวะที่ออกมาใหม่เท่านั้น
- ชุดทดสอบเมื่อซื้อมาแล้วสามารถเก็บไว้ในอุณหภูมิห้องตามปกติ แต่ควรหลีกเลี่ยงแสงแดดและความชื้น
- เมื่อฉีกซองออกแล้วต้องตรวจทันทีจึงจะได้ผลที่แม่นยำ หากฉีกแล้วยังไม่ตรวจสามารถเก็บไว้ได้ไม่เกิน 1 ชั่วโมง ไม่เช่นนั้นประสิทธิภาพจะลดลงเพราะเจอความชื้น
- หากต้องการทดสอบซ้ำ ให้เว้นระยะห่างจากการทดสอบครั้งแรกอย่างน้อย 2-3 วัน

แม้ว่าจะสามารถตรวจครรภ์ได้เองที่บ้าน ก็เป็นแค่การตรวจในระดับเบื้องต้นเท่านั้น ทางที่ดีควรไปพบแพทย์เพื่อให้ตรวจยืนยันผลการตั้งครรภ์อีกครั้งหนึ่ง เพราะนอกจากจะมีการตรวจจากปัสสาวะแล้ว ยังมีการตรวจเลือด และการตรวจอัลตราซาวนด์อีกด้วยค่ะ อย่างไรแล้ว Motherhood ขอเป็นกำลังใจให้ทุกคู่ที่กำลังรอคอยเจ้าตัวน้อย ได้มีเจ้าตัวน้อยมาให้ชื่นชมในปีหนูทองนี้นะคะ

อ่านบทความแนะนำ >>  เพลงกล่อมเด็ก หรือ  เด็กฟันผุ
อ่านบทความสำหรับแม่และเด็กอื่นๆที่น่าสนใจได้ที่นี่ >> story.motherhood.co.th
มองหาสินค้าสำหรับแม่และเด็กในราคาสุดพิเศษได้เลยที่ >> Motherhood.co.th

จัดแต่ง “ห้องนอนเด็ก” ยังไงให้เสริมพัฒนาการลูก
คุณพ่อคุณแม่เคยทราบกันไหมคะว่า การตกแต่ง “ห้องนอนเด็ก” นั้น เราสามารถเลือกสรรเฟอร์นิเจอร์และจัดวางทุกอย่างเพื่อให้เกิดประโยชน์ในการเสริมสร้างพัฒนาการให้กับลูกรักได้ รวมทั้งยังเป็นการออกแบบให้นำพื้นที่มาใช้สอยให้เป็นประโยชน์สูงสุดอีกด้วย เพราะเมื่อเราลงทุนแต่งห้องครั้งนึงแล้ว เราก็อยากจะให้เขาอยู่ไปได้นาน ๆ ไม่ต้องตกแต่งกันใหม่บ่อย ๆ แต่จะมีเคล็ดลับหรือวิธีการจัดแต่งอย่างไรนั้น ต้องติดตามกันในบทความนี้ค่ะ


จุดที่ตั้งและขนาดต้องเหมาะสม
ห้องนอนเด็กควรเป็นมุมที่มีอากาศถ่ายเท รับลมได้ดี เตียงควรหันไปชิดผนังด้านทึบ ไม่ควรให้เตียงอยู่ริมหน้าต่างเพื่อความปลอดภัยของเด็ก ๆ ขนาดของห้องก็สำคัญไม่แพ้กัน ห้องไม่ควรเล็กเกินไปหรือใหญ่จนรู้สึกโล่งเกินไป เพราะธรรมชาติของเด็กมักจะรื้อของเล่นออกมาเล่นจนหนำใจ ดังนั้น เราควรมีมุมใดมุมหนึ่งไว้ให้เขาได้ประกอบกิจกรรม ไม่ว่าจะเล่นเกม หรือเล่นของเล่น


การใช้สีในห้องนอน
การเลือกสีในห้องนอนสำหรับเด็ก ๆ นั้น ควรเป็นสีสันที่มีความสดใส เหมาะสมกับวัย และสีสันเหล่านี้ยังสามารถดึงดูดความสนใจของเด็กได้เป็นอย่างดี และเพื่อเป็นการเพิ่มจินตนาการให้กับเจ้าตัวน้อยของคุณ การติดวอลเปเปอร์หรือเพนท์ลวดลายต่าง ๆ ลงไปบนผนังห้องก็เป็นทางเลือกที่น่าสนใจเช่นกัน แนะนำให้เลือกเป็นรูปทรงเรขาคณิต รูปสัตว์ รูปผลไม้ หรือจะเป็นแผนที่โลกไปเลยก็ได้


วางแผนเพื่อปรับเปลี่ยนการใช้งาน
ลูกจะเป็นเด็กอยู่แค่ในช่วงวัยหนึ่งเท่านั้น การที่เราทำให้ผนังห้องหรือพื้นที่ใช้สามารถยืดหยุ่นและปรับเปลี่ยนฟังก์ชั่นการใช้งานได้ก็จะเป็นการดีกว่า เพราะมันจะช่วยลดค่าใช้จ่ายให้คุณพ่อคุณแม่ได้หากต้องการขยับขยายพื้นที่เมื่อเด็ก ๆ โตขึ้น เราจะสามารถเปลี่ยนแปลงฟังก์ชั่นการใช้งานในห้องให้เหมาะสมกับช่วงวัยของเขาที่เปลี่ยนไปได้


เพิ่มพื้นที่ให้เกิดการเรียนรู้
หนึ่งในความกังวลของคุณพ่อคุณแม่ที่มีลูกวัยกำลังซนก็คือการขีดเขียนผนังบ้าน แต่จะไปห้ามเสียทั้งหมดก็คงจะเป็นไปไม่ได้ แถมยังจะเป็นการปิดกั้นจินตนาการและความคิดสร้างสรรค์ของเด็กเสียเปล่า ๆ ทางออกก็คือหากระดาษสีดำมาติดลงไปบนผนัง หรือทาสีห้องนอนด้วยสีที่สามารถลบบนพื้นผิวได้ เพียงเท่านี้คุณพ่อคุณแม่ก็ได้ช่วยเสริมพัฒนาการให้ลูกได้อีกทางหนึ่งแล้ว


จัดเก็บของเข้าชั้นและตู้
ตู้และชั้นวางของเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้อยู่แล้วไม่ว่าจะในห้องนอนของเด็กหรือผู้ใหญ่อย่างเรา ๆ โดยเฉพาะในห้องของเด็ก ๆ ที่จะมีของเล่นมากเป็นพิเศษ การเลือกชั้นวางของก็ควรเลือกให้เหมาะกับความสูงของลูก เพื่อให้เขาได้หยิบจับของได้ด้วยตัวเองอย่างง่ายดาย หรือจะใช้ลิ้นชักที่มีล้อเพื่อให้เด็กเคลื่อนย้ายของเล่นได้สะดวก เล่นเสร็จก็สามารถเก็บกลับคืนที่เดิมได้เอง เป็นการฝึกความรับผิดชอบให้เขาอีกทางหนึ่ง ส่วนตู้เสื้อผ้าก็สามารถใช้ตู้หรือชั้นเก็บที่มีขนาดเดียวกับของผู้ใหญ่ได้ ที่สำคัญคือเรื่องความปลอดภัย หากเด็ก ๆ ของคุณอยู่ในวัยที่เริ่มปีนป่ายได้แล้วละก็ ควรเลือกชั้นวางของที่สามารถยึดติดกับผนังได้ จะได้ไม่ล้มครืนลงมาง่าย ๆ ในยามที่เจ้าหนูปีนป่าย รวมทั้งลบเหลี่ยมมุมของตู้ หรือติดอุปกรณ์ soft close ที่ช่วยลดแรงกระแทกเวลาเปิดปิดหน้าบานตู้และลิ้นชักต่าง ๆ เพิ่มด้วยก็จะยิ่งดี



เอนกายอย่างเป็นสุข
สิ่งที่จะขาดไปไม่ได้เลยในห้องนอนก็คงจะหนีไม่พ้นเตียงนอน แทนที่จะใช้เตียงที่มีรูปทรงสี่เหลี่ยมแบบปกติธรรมดา คุณอาจลองเลือกเตียงนอนดีไซน์เก๋ ๆ เช่น เตียงทรงเรือ ทรงรถแข่ง การเลือกดีไซน์ของเตียงนอนให้มีรูปทรงที่โฉบเฉี่ยวแปลกตา หรือมีดีไซน์ที่ตรงกับความชอบและความสนใจของเด็ก ก็จะทำให้เขามีความสนใจมากขึ้น หรือหากมีเด็ก ๆ มากกว่าหนึ่งคนในห้องเดียวกัน ก็ลองปรับเป็นเตียงสองชั้น เพราะจะช่วยเพิ่มพื้นที่ใช้สอยและพื้นที่เก็บของให้มีมากขึ้นด้วย



เมื่อห้องนอนไม่ได้เป็นแค่ที่นอน
ลองออกแบบห้องนอนให้กลายเป็นพื้นที่แห่งการผจญภัยสำหรับเด็ก ๆ ดูสิ เขาจะได้โลดแล่นไปกับจินตนาการและยังได้ออกกำลังกายผ่านทางการทำกิจกรรมสุดครีเอทในห้องนอนได้อีกด้วย ตกแต่งสีสันเพื่อจำลองห้องนอนให้เหมือนท้องทะเล เลือกวอลเปเปอร์หรือทาสีห้องด้วยโทนสีที่เข้ากัน หาโคมไฟที่เหมือนกับโคมไฟบนเรือมาติดเข้าไป เพียงเท่านี้ก็ทำให้จินตนาการของเด็ก ๆ สมจริงขึ้นมาทันตา หรือจะติดอุปกรณ์ปีนหน้าผาจำลองหรือแป้นชู้ตบาสสำหรับเด็กที่โตขึ้นมาอีกนิดก็เข้าทีเช่นกัน



มุมทำการบ้านของหนู
หากลูกของคุณอยู่ในวัยเรียน การตกแต่งมุมทำการบ้านของเด็ก ๆ ด้วยผนังเจาะรูที่พร้อมให้เขาได้เคลื่อนย้ายชั้นแขวนและจัดวางอุปกรณ์ต่าง ๆ ได้ด้วยตัวเอง ก็เป็นอีกหนึ่งไอเดียที่จะช่วยส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ และอาจช่วยให้เด็ก ๆ สนุกกับการทำการบ้านได้มากขึ้น และสำหรับบ้านที่มีพื้นที่ใช้สอยจำกัดหรือมีเด็ก ๆ อยู่มากกว่าหนึ่งคนในห้อง อาจรวบมุมทำการบ้านและเตียงนอนเข้าด้วยกันก็เป็นความคิดที่ไม่เลว และหากมีลูกเพียงคนเดียว นี่ก็เป็นทางเลือกของการจัดพื้นที่ใช้สอยเผื่อเขาโตไปในตัว

บทความน่าสนใจเพิ่มเติม : แพ้นมวัว ลูกของคุณกำลังเผชิญปัญหานี้อยู่หรือเปล่า หรือ โรงเรียนนานาชาติ กับ 4 สิ่งที่ต้องพิจารณา
อ่านบทความสำหรับแม่และเด็กทั้งหมดที่นี่ >> story.motherhood.co.th

“ไข้เลือดออก” เป็นโรคที่เกิดการระบาดในไทยเกือบตลอดทั้งปี แต่จะกระจายตัวมากในช่วงหน้าฝนซึ่งเป็นช่วงที่ยุงเริ่มวางไข่ หากลูกรักเกิดป่วยเป็นไข้เลือดออกขึ้นมา คุณพ่อคุณแม่คงวิตกกังวลอยู่ไม่น้อย เพราะเคยได้ยินมาว่าไข้เลือดออกทำให้เสียชีวิตได้ ฟังดูน่าเครียดน่ากลัว แต่การได้รับการดูแลรักษาอย่างใกล้ชิดตั้งแต่แรกที่มีอาการ ก็จะสามารถบรรเทาให้พ้นระยะอันตรายได้

ทำความรู้จักโรคไข้เลือดออก
ไข้เลือดออก (Dengue Hemorrahgic Fever หรือ Dengue Shock Syndrome) เกิดจากการติดเชื้อไวรัสไข้เลือดออกเดงกี่ (Dengue virus) ซึ่งมีอยู่ 4 สายพันธุ์ ได้แก่ เดงกี่-1, เดงกี่-2, เดงกี่-3 และ เดงกี่-4 สามารถแพร่พันธุ์ได้โดยมียุงลายเป็นพาหะ ซี่งในภาวะโลกร้อนเช่นนี้ยุงแต่ละชนิดยิ่งสามารถแพร่พันธุ์ได้เร็วขึ้น

ไข้เลือดออกมีกี่ระยะ
เราสามารถแบ่งระยะของโรคไข้เลือดออกได้ตามอาการของโรค ซึ่งสามารถแบ่งออกเป็น 3 ระยะ ดังนี้
- ระยะไข้สูง เมื่อเริ่มเป็นจะมีไข้สูง 38-40 องศาเซลเซียส อยู่ 2-7 วัน หน้าจะแดง มีอาการซึม ปวดเมื่อยเนื้อตัว คลื่นไส้ และเบื่ออาหาร บางคนอาจมีจุดเลือดสีแดงๆขึ้นตามลำตัว แขน และขา
- ระยะวิกฤต จะเกิดขึ้นประมาณวันที่ 3-6 เนื่องจากป่วยมาแล้วหลายวัน จะมีอาการอ่อนเพลียมากขึ้น มีอาการปวดเมื่อยเนื้อตัวมากกว่าเดิม บางรายอาจจะปวดท้อง ท้องอืด ยังคงเบื่ออาหาร บางรายมือและเท้าอาจเริ่มเย็นลง ร่วมกับไข้ที่ลดลง คุณพ่อคุณแม่อาจจะเข้าใจผิดคิดว่าลูกหายไข้แล้ว ทั้งที่จริงกำลังเข้าสู่ระยะช็อกที่รุนแรง และอาจเกิดตามมาในระยะเวลาไม่กี่ชั่วโมง
- ระยะฟื้นตัว เป็นระยะหลังไข้ลดโดยไม่มีอาการช็อก เกล็ดเลือดจะเริ่มสูงขึ้น ชีพจรและความดันโลหิตกลับเข้าสู่ระดับปกติ อาการปวดท้อง ท้องอืดจะดีขึ้น และความอยากอาหารเริ่มกลับมา

หากลูกมีอาการเหล่านี้ … รีบพาไปพบแพทย์
- มีอาการแย่แม้ไข้จะลดลง หรือไข้ลดลงแต่ยังมีอาการเพลีย
- เลือดออกผิดปกติ
- อาเจียนมาก
- ปวดท้องมาก
- ซึม ไม่ดื่มน้ำ
- เด็กเล็กจะร้องกวนมาก กระสับกระส่าย โวยวาย อยู่ไม่นิ่ง
- มีอาการเพ้อ ตัวเย็น เหงื่อออก ตัวลาย

ช่วยกันป้องกันไข้เลือดออก
โดยทั่วไปเราเริ่มต้นด้วยการป้องกันไม่ให้ยุงมากัดลูก หาผลิตภัณฑ์ป้องกันยุงมาใช้กับทุกคนในครอบครัวในเวลาที่ต้องออกไปยังบริเวณสุ่มเสี่ยงหรือมียุงชุม สำหรับลูกน้อยที่ยังไม่แน่ใจว่าจะสามารถใช้ผลิตภัณฑ์กันยุงประเภททาได้หรือไม่ ก็สามารถใช้สติกเกอร์กันยุงได้เช่นกัน แต่ที่สำคัญไม่แพ้กัน เราต้องกำจัดการเพาะพันธุ์ยุงลายจากต้นตอเพื่อป้องกันไม่ให้บ้านหรือชุมชนมียุง การกำจัดยุงลายมีวิธีง่ายๆ ดังนี้
- กำจัดลูกน้ำและแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย
- ทำลายภาชนะที่มีน้ำขังหรือไม่ใช้แล้วหรือใส่ทรายอะเบท
- ส่วนที่ยังใช้อยู่ก็ต้องปิดฝาให้ดี อย่าให้ยุงลงไปวางไข่
- ใส่น้ำส้มสายชู น้ำเกลือ ผงซักฟอก ลงในชามที่เอาไว้รองขาตู้กับข้าว เพื่อกันไม่ให้ยุงมาวางไข่

วัคซีนป้องกันไข้เลือดออกมีมั้ย?
วัคซีนป้องกันไข้เลือดออกนั้นสามารถใช้ได้กับผู้ที่มีอายุ 9 ปีขึ้นไป ถึงไม่เกิน 45 ปี และสามารถป้องได้กับไวรัสเดงกี่สายพันธุ์ 1-4 เท่านั้น โดยฉีดทั้งหมด 3 เข็ม แต่ยังไม่สามารถป้องกันได้เต็มร้อยเปอร์เซนต์ ทำได้แค่ลดความรุนแรงของโรคลงบ้าง
ในช่วงฤดูฝนที่ยุงลายกำลังระบาดแบบนี้ คุณพ่อคุณแม่ไม่ควรนิ่งนอนใจหากพบว่าลูกมีอาการไข้ ควรพาเขามาพบหมอตั้งแต่เนิ่นๆที่มีอาการ เพื่อรับการตรวจอย่างถูกต้อง หากพบว่าเป็นไข้เลือดออกก็จะได้รีบรักษา เชื้อจะได้ไม่พัฒนาจนเข้าสู่ระยะวิกฤต

อ่านบทความสำหรับแม่และเด็กอื่นๆที่น่าสนใจได้ที่นี่ >> story.motherhood.co.th
อาทิ โรคมือเท้าปากเปื่อย และ Bully การกลั่นแกล้งที่ผู้ใหญ่ควรตระหนัก เป็นต้น